438: Bankadan Kredi Çekip Hicret Etmek Caiz mi?
Esselamu aleykum ve rahmetullah muhterem hocalarım. Rabbim ayaklarınızı sabit kılsın ve önce bana sonra size şehidliği nasip eylesin. Sorum Tarık Hocaya,
Hocam bir Müslüman Almanya’dan hicret etmeden önce bankaya geri vermemek ve bu ülkeye dönmemek üzere yüklü miktarda kredi çekebilir mi? Bu paradan medrese okuyup veya ev alıp hayatını sürdürebilir mi?
Kağıt üzerinde kâfirlere karşı yalan söyleniyor çünkü onlar Müslümanın hicret edeceğini bilmiyorlar, onun şimdiye kadar olan hayatını sürdürüp krediyi aylık şekilde geri ödeneceğini zannedip o parayı veriyorlar.
Saygılarımla dünyada ve cennette buluşma ümidiyle.
بسم الله الرحمن الرحيم
Ve aleykumusselam ve rahmetullahi ve beraketuhu. Hamd Allah’a mahsustur.
Âmin. Âmin. Âmin
Sonra muhterem kardeşim, hayır! Bir Müslümana geri vermek üzere olsun veya geri vermemek üzere olsun faiz esaslı bankalardan kredi çekmesi caiz değildir. Çektiği takdirde faiz miktarı haricinde ana borç miktarını şeran geri ödeme mecburiyetindedir. Bu yoldan elde ettiği parayla dinen güzel görülmüş işler yapmak istemesi hükmü değiştirmez. Çünkü…
Bir: Kredi anlaşması asıl itibariyle iki tarafın rızasına dayanan bir borç anlaşmasıdır. Ve anlaşmaya vefa göstermek şeran vaciptir. Allah (subhanehu ve teâlâ) şöyle buyuruyor:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُ قُودِ
"Ey iman edenler akitlere vefa edin (yerine getirin)” (el-Maide Sûresi, 1. Âyet)
İki: İslam şeriatı borç akdinde iki tarafın din birliğini şart getirmemiştir. Yani Müslüman kâfire borçlanabilir. Bu nebevi sünnet ve sahabenin ameliyle sabittir. İmam el-Buhari (rahimehullah)’ın senediyle Aişe (radıyallahu anha)’dan naklettiği hadiste Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) zırhını 30 sa’ arpa karşılığında bir yahudiye rehin bıraktığı hal üzere vefat etmiştir.
Üç: Ancak borç asıldan haram ise veya borca bir yönden haram karışmış ise veya kâfire borçlanması müslümanı herhangi bir yönden ifsat edecek veya zelil düşürecekse veya başka bir müslümana zarar verecekse o zaman kâfire borçlanması caiz değildir.
Senin sual ettiğin özel duruma gelince, bildiğim kadarıyla faiz esaslı bankalardan kredi çekmenin zamanımızda iki hali var: Faizli ve faizsiz kredi. İkisi de caiz değildir.
Faizli kredi çektiğin durumda kredi akdine haram girdiği için (yani faiz) sahih görüşe göre akit asıldan batıl olur ve alınan borç paranın sahibine iadesi vacip olur. Akdin üzerinden zaman geçmiş ve faiz işlemişse şeran sadece ana borç miktarını iade etmekle mükelleftir. Buna imkânı olan bununla yetinmesi ve faizini vermemesi gerekir. Lakin vakıada kimse bankalara ana borç paranın üzerine eklenmiş faiz miktarını vermemeye gücü yetmez. Allahu A’lem.
Faizsiz kredi çektiğin durumda borç akdinin zatında bir sorun olmayabilir. Olmayabilir diyorum çünkü bu tür faizsiz sözleşmeler genelde sadece sözde faizsizdir. Hakikatte incelediğin zaman faiz bedelini sadece farklı isimlendirmişlerdir. Ama farz edelim kredi gerçekten faizsiz ve sözleşmeye başka haramlar da konu değilse o zaman borç akdinin zatında bir sorun yoktur ancak faizli bankalarla her türlü işlemden imtina etmek gerekir. Zira kâfir kapitalist dünyanın temeli faizli bankacılıktır. Şayet bir Müslüman kredi alma mecburiyetinde kalırsa ve finans kuruluşlarından borç almaktan başka bir çaresi yoksa o zaman faizsiz bankacılık yapan finans kuruluşlarına başvurma mecburiyetindedir.
Ama sen muhterem kardeşim zaten krediyi geri vermemek üzere almanın cevazını soruyorsun. Elbette böyle bir şey caiz değildir.
Denilse ki: Banka kâfirdir ve biz bu parayı kâfirden borç olarak değil ganimet olarak alıyoruz.
Derim ki: Ganimet bilfiil savaş halinde olduğun kâfir düşmandan savaşarak aldığın maldır. Karşı tarafı kandırarak, velev ki kâfir de olsa, alınan mal ganimet değil bilakis yalan ve aldatmadır. İslam ve Müslümanlar bundan beridir.
Bunun dışında sual ettiğin durumda şöyle bir fesad da var. Banka parasını borç verdiği kişiden alamaması durumunda ya borçlu tarafından kefil gösterilmiş kişiyi veya kefil yoksa o kişinin varislerini dava ediyor. Yani banka her halde parasını geri alıyor ama kişi bu davranışıyla başkalarına, belki en yakınlarına zarar vermiş oluyor. Bu durumda Allah katında geçerli bir mazereti olmazsa onu ahirette çetin bir hesap bekleyecektir.
Bunun için muhterem kardeşim azmettiğin ameller çok ulvi amellerdir. Rabbim seni muvaffak kılsın. Hicret etmek, ilim okumak… Allah (celle ve âlâ) indinde çok değerli ve temiz amellerdir. Sana tavsiyem kardeşim bu amellerin temelinde Allah’a masiyet ve kul hakkı olmasın.
وَمَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَّهُ مَخْرَجًا وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ وَمَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا
“Herkim Allah’tan korkarsa ona bir çıkış yolu ihsan eder. Ve onu ummadığı yerden rızıklandırır. Kim Allah’a tevekkül ederse O ona yeter. Muhakkak ki Allah emrini yerine getirendir. Allah her şey için bir kader (vakit, ölçü, miktar) tayin etmiştir.” (Talâk Sûresi, 3. Âyet)
Rabbim seni en kısa zamanda yolunda hicret etmeye muvaffak kılsın. Âmin