8: Açık Alanda Cuma Namazı Kılınırmı?

Aleykum selam ve rahmetullahi ve berekatuhû. Hamd âlemlerin rabbi olan Allah’a, salât ve selam efendimiz Rasûlullah’a, ehli beytine, ashabına ve yolunu takip eden mü’minlere olsun.

Muhterem kardeşim, Eğer devlete bağlı olmayan İslam’ına güvendiğiniz bir mescit varsa gidip orada kılmanızı tavsiye ederim. Eğer böyle bir yer yoksa kendiniz eda edersiniz.

Cuma namazının sahih olabilmesi için cumaya katılan cemaatin belirli bir sayıya ulaşmaları gerekir. Ancak bu sayının belirlenmesi konusunda ciddi bir ihtilaf bulunmaktadır. İbni Hacer (rahimehullah) “Fethul Bari” kitabında bu şartla ilgili olarak on beş görüş getirmektedir. Sayı ile ilgili tercih ettiğim en az imamla beraber bir kişinin olmasıdır. Buna binaen sizin sayınızda bir sorun yoktur.

Cuma namazının evlerde kılınma meselesi aslolan kılınamayacağıdır. Çünkü Cuma demek toplanmak demektir. Müslümanların toplanarak vahdet oluşturarak eda ettikleri ibadet anlamı taşır. Cumanın şartlarından biri namaz kılınan yerin umuma açık olması yani her gelen Müslümana açık olmasıdır. Eğer bu evin bir bölümü mescide çevrilmişse ve her bir Müslüman sorunsuz bir şekilde gelip rahatlıkla cumaya katılabiliyorsa o zaman bir sakınca yoktur. Ama umuma açık değilse cuma namazı kılınmaz.

Mescitte değil de açıkta kılınması meselesinde ulema arasına ihtilaf vardır.

İmam Ebu Hanife, İmam Şafii, İmam Ahmed ve başka ulema mescit şartını görmezler. Nasıl ki, bayram namazı sahrada kılınıyorsa, Cuma namazı da sahrada kılınır demişler. Rivayet sahih kabul edilirse ki bu rivayeti İbni Sa’d ve başka siyer âlimleri rivayet etmiş; Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem) vadide cuma namazı kılmıştır. Farz edelim rivayet sahih değildir, mescitte cuma kılınmışsa, bu mescidin şart olduğu anlamına gelmez, mescitte kılınması gerektiğine dair herhangi bir nas bulunmamaktadır demişlerdir.

Dayandıkları delillerden biriside Musab bin Umeyr, Medine’de Ensar’a ekime elverişli bir arazide Cuma namazı kıldırmıştır.

Ama bu açık alanın yerleşim yerine yakın olması gerekir. Uzak olursa yani namaz sefer sebebiyle kasr (kısa) kılınıyorsa orada Cuma kılınmaz.

Malik’i mezhebine göre sahrada ve açık alanda kılınmaz. Mescid şartını görürler. Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) her zaman mescitte kılmıştır. Bir hadisinde “Benim namaz kıldığım gibi sizlerde öyle kılın!” demiştir. Buna binaen ancak mescitte eda edilir demişlerdir.

Meylettiğim görüş birinci görüştür. Mescitte kılınması gerektiğine dair açık bir nas bulunmadığı için açık alan ve sahrada eda edilebilir. Allah-u Teâlâ en doğrusunu bilendir.

Allah’a hamd ve Rasûlü Muhammed’e salât ve selam olsun. Davamızın sonu âlemlerin Rabbi olan Allah'a hamd etmektir.