50: Bayan İlkokul Öğretmenliği Yapabilirmi?

SORU

Selamun aleykum ve rahmetullahi ve beraketuhu hocam, 8 yıldır devlet okulunda ilkokul öğretmeni olarak çalışıyorum. Bayanla erkeğin aynı bina içerisinde ve ortak kullanım alanlarının olduğu bir yerde çalışması haramdır denildiği için bu sene işimden izne ayrıldım. Eylül ayından beri çalışmıyorum. Eşimin de işleri kötü gidiyor. Açıkçası sorumsuz bir insan olduğu için evini geçindirme işini beceremiyor. Bizde artık başkalarına muhtaç hale geldik. Kayınvalidemin verdiği paralarla masraflarımızı karşılamaya çalışıyoruz. Birde bunun üstüne eşim bana şunu diyor, madem sen takva sahibi olucan diye çalışmıyorsun, benimde 4 kadın alma hakkım var. Maddi durumum iyi olsun bende kadın alıcam diyor. Bakalım buna sabredecek kadar takvalı mısın diye beni kışkırtıyor. Bende çok üzülüyorum. Bir tane kızımız var. Eşimi de çok seviyordum. Ama bu yaşananlar yüzünden nerdeyse boşanma noktasına geldik. Ben onca yıl çalışıp evimi geçindirdim. Şimdi yedi ay çalışmadım geçinemiyoruz diye kocam benim üstüme evlenmekle tehdit ediyor. Birde üstüne geçim darlığı. Doğru yolu göremez durumdayım. Lütfen yolumu aydınlatın. Benim çalışmam haram mı? Kadının boşama hakkı bu durumda var mı, yok mu? Selametle…

CEVAP

Ve aleykumusselam ve rahmetullahi ve beraketuh. Hamd Allah’a mahsustur.

Muhterem bacım sorun çalışmanızda değildir. Asıl itibariyle bir kadın olarak şeri ölçülere uygun bir ortamda ve işte çalışmanıza şeran bir mani yoktur. Lakin devlet okulunda öğretmen olarak çalışmanız asla caiz değildir. Burada çalışmak erkek de olsanız caiz olmazdı. Dolayısıyla devlet okulunda öğretmenlikten ayrılmakla şüphesiz doğru ve şeran vacip olanı yapmışsınız.

Bunun akabinde yaşadığınız sıkıntılara gelince evvela size sabrı ve takvayı tavsiye ederim. Allah (celle ve âlâ) şöyle buyurmaktadır: “Kim Allah’tan korkarsa ona bir çıkış yolu ihsan eder. Ve ona ummadığı bir yerden rızık verir. Kim Allah’a tevekkül ederse, O kendisine yeter. Şüphesiz ki Allah emrini yerine getirendir. Allah her şey için bir ölçü (zaman) tayin etmiştir.” (et-Talak 2,3)

Sonra muhterem bacım sebeplere sarılma babından maddi sıkıntınızı gidermek için Müslümanların çalıştırdığı kreşler veya okullarda öğretmenlik yapabilirsiniz. Zannediyorum ki sizin gibi tecrübeli bir ilkokul öğretmenini Müslümanlar geri çevirmezler. Şayet böyle bir imkân söz konusu değilse görüştüğünüz Müslümanların çocuklarına evinizde veya başka bir mekânda ders verebilirsiniz. Sunduğunuz bu emek karşılığında uygun bir ücret talep etmenizde asla bir beis yoktur.

Sonra eşinizin sizi Allah’ın dininde caiz olmayan bir işi Allah’ın rızasını kazanmak için terk ettiğinizden ötürü Allah’ın ona vermiş olduğu bir genişlikle cezalandırmak istemesine gelince onun cahilliğine ve dinen tam olmadığına delalet eder. Bırakın sizden devlet okulunda öğretmenlik yapmanızı istemesini, aslen size devlet okulunda öğretmenlik yapmanızı yasaklaması şeran üzerine vaciptir. Zira sizin çobanınız eşinizdir. Dünyevi ve uhrevi maslahatlarınızı korumakla ilk derecede o şeran yükümlüdür. İmam el-Buhari (rahimehullah)’ın ibni Ömer (radıyallahu anhuma)’dan tahriç ettiği hadiste Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve alihi ve sellem) şöyle buyuruyor: “Hepiniz çobansınız ve hepiniz elinizin altındakilerden sorumlusunuz. Emir çobandır. Erkek aile halkının çobanıdır. Kadın kocasının evi ve çocukları için çobandır. Hepiniz çobansınız ve hepiniz çobanlık yaptıklarınızdan sorumlusunuz.”

Dolayısıyla evi geçindirmekle şeran mükellef olan erkektir kadın değil. Ve eğer durum anlattığınız gibiyse ve eşiniz sırf eve para getirmediğinizden ötürü sizi takvanızla sınamak istiyorsa o zaman onun bu hali elbette onun fasıklığına delalet eder.

Dolayısıyla eşinize Allah’tan korkmayı ve kendisine verilmiş olan emanete (size ve kızına) sahip çıkmasını tavsiye ederim ve sizin şeran caiz olmayan işlerde veya ortamlarda çalışmanızı istemeye hakkı olmadığını hatırlatmak isterim.

Sonra kadının boşama hakkı var mıdır sorunuza gelince, kadının boşama hakkı yoktur. Boşama (talak) sadece erkeğe verilmiş olan bir haktır. Lakin kadın erkeğinin onu boşamasını veya karşılıklı veya karşılıksız bırakmasını talep edebilir. Veya fetva ehlinden nikâhın feshedilmesini talep edebilir.

Lakin benim size tavsiyem bu hususta acele etmemenizdir. İçine düştüğünüz maddi sıkıntı geçici bir anlaşmazsızlığa sebep olmuş olabilir. Öncelikle nasihat ederek eşinize durumun gerekliliğini izah etmekte daim olmalısınız. Bunun için çevrenizdeki Müslüman tanıdıklarınızdan yardım da isteyebilirsiniz.

Son olarak size özellikle tavsiye ettiğim şudur: Muhakkak durumunuzu ilmine itibar ettiğiniz büyüklerinizle istişare edin. Müslümanlara yakın olun ve özellikle yaşça büyük ve olgun olanların tavsiyelerini talep edin.

Rabbim sıkıntınızı gidersin ve darlıktan sonra bollukla mükâfatlandırsın. Amin.