502: Namazda Sırtın Açılması Namazı Bozar mı?
Selamun aleykum ve rahmetullahi ve berekatuhu hocam. Namazda sırtımız açılırsa yada görülmesi haram olan yerler açılırsa namaz bozulur mu?
Ve aleykumusselamu ve rahmetullahi ve beraketuhu. Hamd Allah’a mahsustur.
Muhterem kardeşim, avret mahallini setretmek ulemanın ittifakıyla namazın sıhhat şartlarındandır. Namazda avret mahallini veya bir kısmını kasten açanın namazı batıldır. Bunda ihtilaf yoktur. Ancak avret mahalli namaz esnasında tümüyle veya kısmen kasıtsız açılırsa batıl olur mu olmaz mı ihtilaf edilmiştir.
Racih olan avretin az miktarda ve(ya) kısa zaman kasıtsız açılmasının namazı bozmamasıdır. İmam ibni Teymiyye (rahimehullah) “Şerhu’l-Umde”sinde şöyle der: “Az miktarda veya kısa süreliğine avretin açılması affedilmiştir. Avretten az bir şey ve az olan görüldüğünde rahatsız etmeyendir namazın bütünü esnasında açılsa veya rüzgâr avretin (çoğunu veya tamamını) açsa ve kişi onu hemen tekrar kapatsa veya elbisesi çözülse (ve avreti görülse) ve kişi hemen onu tekrar bağlasa namazı batıl olmaz. İster açılan avreti muğalazza veya muhaffefe olan olsun.”[1]
Bunun delili İmam el-Buhari (rahimehullah)’ın tahriç ettiği Amr bin Seleme (radıyallahu anhu) hadisidir. Hadisin sonunda Amr bin Seleme (radıyallahu anhu) şöyle demiştir:
فَنَظَرُوا فَلَمْ يَكُنْ أَحَدٌ أَكْثَرَ قُرْآنًا مِنِّي لِمَا كُنْتُ أَتَلَقَّى مِنْ الرُّكْبَانِ فَقَدَّمُونِي بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَأَنَا ابْنُ سِتٍّ أَوْ سَبْعِ سِنِينَ وَكَانَتْ عَلَيَّ بُرْدَةٌ كُنْتُ إِذَا سَجَدْتُ تَقَلَّصَتْ عَنِّي فَقَالَتْ امْرَأَةٌ مِنْ الْحَيِّ أَلَا تُغَطُّوا عَنَّا اسْتَ قَارِئِكُمْ فَاشْتَزَوْا فَقَطَعُوا لِي قَمِيصًا فَمَا فَرِحْتُ بِشَيْءٍ فَرَحِي بِذَلِكَ الْقَمِيصِ
“Bunun üzerine baktılar, içlerinde benden çok Kuran bilen hiçbir kimse bulunmadı. Çünkü ben bize uğrayan kervanlardan Kur’an alıp öğreniyordum. Kur’an’ı en çok ben bildiğim için beni önlerine geçirip imam yaptılar. Ben o sırada altı veyahut yedi yaşında çocuktum. Üzerimde de elbise olarak yalnız bir bürde vardı. Secde ettiğim zaman o bürde avret yerinden yukarı toplanıp aşağısı açılırdı. Beni bu halde gören bir kadın cemaate “Okuyucunuzun kıçını bizden örtmeyecek misiniz” dedi. Bunun üzerine bana kumaş satın aldılar ve bana bir gömlek biçtiler. Bu gömleğe sevindiğim kadar hiçbir şeye sevinmedim.”
Rasûlullah (sallallahu aleyhi vesellem)’in veya sahabenin bu duruma itiraz ettikleri nakledilmemiştir. Dolayısıyla muhtar olan avretin az bir miktar veya çok ise kısa zaman açılması namazı batıl kılmamasıdır. Ama avretten çok miktar uzun zaman açık kalırsa namaz batıl olur ve iadesi vacip olur. Allah’u A’lem.
Namazda sırtın kasıtsız kısmen açılması aslında az bir miktardır ve namazı bozmaz. Ama kişi üstüne giydiği gömlek ve benzeri giysinin öne eğildiği zaman açılacağını bilir ve buna rağmen giyer ve sırtı açılırsa kasten açmış gibidir ve namazı batıl olur. Allah’u A’lem.
[1] Şerhu’l-Umde 4/343