133: Gelinlik Giymek Caiz Midir?

Ve aleykumusselam ve rahmetullah. Hamd Allah’a mahsustur.

Muhterem bacım gelinlik olarak tabir edilen elbise aslen İslam’ın ve Müslümanların adetlerinden ve örfünden değildir. Bilakis Müslüman halklar bu elbiseyle ancak ülkelerinin batılılaştırma süreci içerisinde tanışmıştır. Gelinin düğün gününde bu güne mahsus olmak üzere beyaz ve özel dikimli bir elbise giymesi Hıristiyanların adetlerindendir. Müslüman halkların Hıristiyan âleminin hâkimiyeti altına girmesiyle birçok adetlerini taklid ederek benimsemişlerdir ve kendi aralarında yaygın hale gelerek kendi örflerine dâhil etmişlerdir. Bunlardan birisi de gelinliktir. Aslen Hıristiyanların adetlerinden olmasıyla beraber bugün artık Müslümanların da geleneklerine yerleşmiştir. Bunun için muasır âlimler gelinlik giymenin hükmünde ihtilaf etmişlerdir. Bunda bir beis görmeyenler de var caiz görmeyenler de var.

Muhakkak elbisede asıl olan ibahettir (mubahtır). Zatında şeran haram kılınmış olanlar müstesna. Bunların giyilmesi caiz değildir. Mesela avreti setretmeyen veya erkeğin kadına veya kadının erkeğe benzemesini sağlayan veya erkek için ipekten dokunmuş olan veya kâfirlere benzemeyi sağlayacak olan elbiseler gibi. Gelinlik ise zatında nehyedilmemiştir. Bunu gösteren bir delil yoktur.

Lakin gelinlik giymek aslen Hıristiyanların adetlerinden olduğu için kâfirlere benzemeye girer mi girmez mi? Bunda muasır âlimler ihtilaf etmişlerdir.

Ekser ulema girmez diyor çünkü zamanımızda gelinlik giymek artık Müslümanların arasında da çok yaygın olmuştur ki artık kâfirlere mahsus bir adet olmaktan çıkmıştır derler. Hüküm de illetiyle devran ettiğine göre kâfirlere mahsus olmaktan çıktığı için kâfirlere benzemek artık söz konusu değildir ve binaenaleyh haramlıkta yoktur derler.

Lakin bu istidlal isabetli değildir. Zira Hıristiyanlarda beyaz gelinlik giymek sadece bir gelenek değil bilakis itikada dayanan dini bir adettir. Özellikle 19.yüzyıldan sonra Hıristiyan dünyada gelinlikler beyaz olmuştur. Beyaz olması masumiyeti simgelemektedir. Bunun için kilise daha yakına kadar hamile olan veya çocuk doğurmuş olan kadının beyaz gelinlik giymesine izin vermiyordu. Gelinin duvağı ise bakireliğe delalet eder ve batı dünyasının Hıristiyanlaşmasıyla beyaz olmuştur. Evvelinde kırmızıydı. Bazı gelinliklerde başa koyulan taç ise kutsanmış olmaya, doğurganlığa ve bakireliğe delalet etmektedir. Bunun için doğurmuş olan kadınlara düğün günü taç takmayı yasaklamışlardır.

Tüm bunlar gelinliğin sadece bir gelenek değil bilakis itikada dayanan dini bir adet olduğunu göstermektedir. Bunun için Müslümanlara vacip olan “müşriklere muhalefet edin” ve “kim kendisini bir kavme benzetirse o kavimdendir” gibi ve benzeri nebevi buyrukların gereği olarak Hıristiyanlara bu hususta muhalefet etmek ve onlara benzememektir.

“Biz bu inançları kast etmiyoruz ve kâfirleri taklit etmek için de gelinlik giymiyoruz. Sadece bu özel güne uygun ve güzel bulduğumuzdan ötürü gelinlik giyiyoruz” denilse derim ki:

Kâfirlere benzemekte bunu kast etmek şart değildir. İnsan benzemeyi kast etmese de mücerret fiili işlemesiyle nehiy üzerinde vaki olur. Bunun için birçok amelde niyetler kesinlikle farklı olmasına rağmen muhalefet etmekle emrolunduk. Mesela Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve alihi ve sellem)’in güneşin doğuşundan sonra bir miktar yükselinceye kadar namaz kılmaktan “o vakit kâfirler ona (güneşe) secde eder” diyerek men etmesi gibi. Şüphesiz ki Müslüman bu vakitte namaz kılsa Allah’tan başkası için namaz kılmayı kast etmez. Lakin kişi bu vakitte kıldığı namaz ile kâfirlere benzemiş olduğundan ötürü nehyetmiştir. Ve bunun için Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve alihi ve sellem) Allah’tan başkası için kurban kesilen yerde ibadet etmekten nehyetmiştir. Ve bunun için Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve alihi ve sellem) hastalandığında oturarak namaz kıldırırken sahabe ona ayakta tabi olunca oturmalarını işaret ettikten sonra “Biraz evvel Farisilerin ve Rumların yaptıklarını yapacaktınız. Onlar melikleri oturmuşken huzurlarında ayakta dururlar. Böyle yapmayın! İmamlarınıza uyun! Ayakta kılarsa sizde ayakta kılın! Oturarak kılarsa sizde oturarak kılın!”. Hâlbuki sahabe (radıyallahu anhumu)’un Farisilere ve Rumlara benzemeyi kast etmedikleri aşikârdır.

Binaenaleyh kâfirlere benzeme veya onları taklid etme kast edilmese de gelinlik giymek caiz değildir. Çünkü gelinlik Hıristiyanlar arasında yaygınlık kazanmış sadece kültürel bir gelenek değil bilakis dini bir gelenektir. Allah-u Âlem.