513: Gece Namazına Nasıl Kalkabiliriz?
Selamun aleykum ve rahmetullah hocam. Rabbim sizlerin ayaklarınızı İslam üzere sabit kılsın. Dillerinizi müslümanların kalplerine şifa, kâfirlere ise azap sebebi kılsın. Bizleri de sizinle hem bu dünyada hem de ahirette yan yana olmayı nasip etsin hocam. Soruma gelince; Hocam bir müslüman gece namazlarına alışmak için ya da kendisine kolay kılınması için neler yapmalı? Şimdiden Rabbim sizleri hayırla mükâfatlandırsın. Bizleri de dualarınızda sizinle yan yana cihad topraklarında olmamız için duanızı isterim hocam.
Ve aleykumusselam ve rahmetullahi ve berakatuh.
بسم الله الرحمن الرحيم، الحمد لله رب العالمين، والصلاة والسلام على رسولنا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين
Amin kardeşim. Rabbim bizleri ve seni hayırlara muvaffak kılsın, şer ve masiyetlerden muhafaza etsin ve bizlerden razı olarak canımızı alsın. Amin.
Gece namazına kolayca kalkabilmek ve zamanla buna alışabilmek için şu maddelere riayet etmeliyiz:
1) Evvela şunu bilip iman etmemiz gerekir; küçük-büyük herhangi bir hayrı/salih ameli ancak Allah Teâlâ’nın bizi o amele muvaffak kılmasıyla, yani bizi nefsimizle baş başa bırakmaması, nefsimize karşı yardım ederek bizi o ameli yapmaya kadir kılması ile işleyebiliriz. Şayet Allah muvaffak kılmazsa, biz kendi başımıza hiçbir salih amelde bulunamayız. Allah Teâlâ bizi nefsimizle baş başa bıraktığında, nefisimize ve şeytana karşı bizi korumayıp yardım etmediğinde ya bir şer/günah işleriz veyahut bir hayrı yapmaktan mahrum oluruz. O halde gece namazı da dahil bütün salih ameller Allah Teâlâ’nın elindedir. Bizler her an Rabbimize muhtacız. Böyle olduğu için bizi gece namazına kalkmaya muvaffak kılması, bize bu ameli kolaylaştırıp sevdirmesi için bütün hayrın sahibi olan Allah Teâlâ’ya dua etmeliyiz.
2) İşlediğimiz ve işliyor olduğumuz kalbî (riya, kibir, kendini beğenme gibi) ve amelî günahlarımızdan nasuh bir tevbe ile tevbe etmemiz ve günahlardan kaçınmamız gerekir. Zira Allah Teâlâ’nın bizi gece namazına, genel olarak salih amellere muvaffak kılmayıp bizi nefsimizle baş başa bırakmasının sebebi günahlarımızdır. Seleften birçok kimse gece namaza kalkamama sebebinin işlenilen günahlar olduğunu özellikle vurgulamışlardır.
3) Gece namazının önemini, büyük faziletlerini, gece namazı kılanların Allah katındaki konumlarını bilip bunları zihinde canlandırmak.
4) Gece namazı ile ilgili salih selefimizin sözlerini ve kıssalarını/hikayelerini okumak.
5) Kaylule uykusu uyumak. Yarım saat bile olsa kaylule yapmak gece namazına kalkmamıza yardımcı olacaktır.
6) Gerek olmadıkça bedeni yormamak.
7) Uyurken gece namaza kalkmaya içtenlikle niyet etmek, buna kesin olarak azmetmek. Bir kimse böyle niyet eder de fecir doğuncaya kadar uykusu ona galip gelirse, onun için niyetinin ecri yazılır. Eğer bu kimse normalde kalkıp gece namazı kılan biriyse, o zaman onun için genelde kıldığı namazının sevabı vardır.
8) Gece geç saatlerde yatmamak, erkenden uyumak.
9) Yatmadan önce yememek, yenilecekse de az ve hafif yiyecekler yemek.
10) Uyku sünnetlerini yerine getirmek. Bunlar şöyledir: Abdestli yatmak, uyku zikirlerini yapmak, sağ yan üzerine yatmak (sol tarafa doğru yatılınca uyku ağırlaşır), sağ eli yanağın altına koymak.
11) Gece uyanıldığında Allah’u Teâlâ’yı zikretmek.
Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle demiştir: “Sizden biri uyurken, şeytan (namaza kalkmaması için) ense köküne üç düğüm atar. Her bir düğümü attığı yere: “üzerinde daha uzun bir gece var, uyu!” diyerek eliyle vurur. Eğer o kimse uyanır ve Allah Teâlâ’yı zikrederse bir düğüm çözülür. Eğer abdest alırsa ikinci bir düğüm daha çözülür. Ve ardından namaz kılarsa bütün düğümler çözülmüş olur ve böylece o kimse dinamik ve huzurlu bir halde sabaha erer. Ama böyle yapmazsa (uyursa) içi sıkıntılı ve tembel bir halde sabaha erer.” (Buhârî, Muslim)
Hadiste namazdan kasıt teheccüd namazı da olabilir, sabah namazı da.
Rivayetlerde gece uyanıldığında okunacak özel zikirler gelmiştir. Evet, herhangi bir zikirle de zikredilebilir, ancak bu özel zikirleri okumak daha faziletlidir.
Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle söylemiştir: “Kim gece uykusundan uyanır ve ardından:
لا إله إلا الله وحده لا شريك له، له الملك وله الحمد، وهو على كل شيء قدير، الحمد لله، وسبحان الله، ولا إله إلا الله، والله أكبر، ولا حول ولا قوة إلا بالله
der ve sonra: “Allah’ım! Beni bağışla” derse veya dua ederse (dünya ve ahiret hayırlarından isterse) ona icabet edilir. Eğer abdest alır ve namaz kılarsa namazı kabul edilir.” (Buhârî, Tirmizî, Ebu Dâvûd)
Buhârî ve Muslim’in (rahimehumallah) rivayet ettiklerine göre İbn Abbâs (radiyallahu anhuma), Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in gece uyandığında oturup eliyle yüzünden uykuyu sildiğini, sonra Âli İmrân suresinin son 10 ayetini (190-200. ayetleri) okuduğunu, sonra kalkıp abdest aldığını ve namaz kıldığını anlatmıştır.
12) Gece uykudan kalkıldığında misvak kullanmak sünnettir. (Bkz: Buhârî, hadis no: 246, Muslim, hadis no: 255)
13) Alarm çaldığında “bi 2-3 dakika daha uyuyayım” deyip uyumaya devam etmemek. Eğer 2-3 dakika sonrası için de bir alarm kurulmuşsa o başka, ama yine de ilk alarma kalkmak daha ihtiyatlı olandır.
Ve’l-hamdu lillâhi Rabbi’l-âlemîn.