141: Hacamatta Ücret Almak
Aleykum selam ve rahmetullahi ve berekatuhû. Hamd âlemlerin rabbi olan Allah’a, salât ve selam efendimiz Rasûlullah’a, ehli beytine, ashabına ve yolunu takip eden mü’minlere olsun.
Hacamat yapma sebebiyle ücret alma konusunda âlimlerimiz arasında ihtilaf vardır.
İmam Ebu Hanife, İmam Leys ve İmam Malik (Allah hepsine rahmet etsin) ücret almayı mübah görürler.
İmam Şafii ve İmam Ahmed (Allah hepsine rahmet etsin) hacamat için ücret almayı mekruh görmüşler. İhtilafın sebebi çelişkili gelen şu rivayetlerdir:
- Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurur: “Kazançların en kötüsü: fahişenin kazancı, köpeğin ücreti ve hacamatçının kazancıdır.” (Müslim)
- Başka bir hadiste şöyle buyurur: “Köpeğin ücreti pistir. Fahişenin kazancı pistir. Hacamatçının kazancı pistir.” (Müslim)
- “Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) hacamatçının kazancını yasaklamıştır!.” (İmam Ahmed, Nesai, İbni Mace)
Ücret alınabilir diyen âlimler şu rivayetlere dayanmışlardır:
- Ebu Tiyba, Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’e hacamat yapmış, Efendimiz ona bir sa’ hurma (1,5 kg) verilmesini emretmiştir.” (Buhari ve Müslim)
- İbni Abbas (radiyallahu anh) dedi ki: Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) hacamat yaptı ve hacamat yapana ücret verdi. Eğer ücret haram olsaydı vermezdi.” (Buhari ve Müslim)
Bazı âlimler, ücreti yasaklayan hadislerin mensuh olduğunu söylerler. Ancak neshe, ancak hadislerin tarihleri bilinirse veya hadislerin arası cem edilmezse gidilir. Aksi halde nesh davasını süremeyiz.
Cumhuru ulema, bu hadislerin arasını cem etmeye çalışmışlar ve yasaklamayı kerahete hamletmişler. Yani ücret almak mekruh bir şeydir demişler.
İbni Kudame Elmakdisi (rahimehullah) derki: Hacamat, mübah olan bir faydalanmadır. Bina yapmak, terzilik yapmak gibi bu işte ücret alınabilir. İnsanların ona ihtiyaçları vardır. Emzirme gibi kişiyi kiralama vardır… İmam Ahmed (rahimehullah) derdi ki: “Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in ücret verdiği gibi, bizlerde veririz.”
İmam Şafii (rahimehullah) burdaki kerahetin illetini, kana yani necasete bulaşma sebebi görmüştür.
Ücret almaya muhtaç olanların ücret almasında inşallah sıkıntı yoktur. İhtiyacı olmayıp ücret almadan Müslümanlara yardım amacıyla yapan kişiye niyetine göre inşallah ecir vardır. Şafii mezhebinden bazı âlimler, hacamatı farzı kifaye görmüşler. Ücret verilirse alabilir demişler. Allah-u Teâlâ en doğrusunu bilir.
Allah’a hamd ve Rasûlü Muhammed’e salât ve selam olsun. Davamızın sonu âlemlerin Rabbi olan Allah'a hamd etmektir.