524: Önden Çıkan Gaz Abdesti Bozar mı?
Selamun aleykum ve rahmetullah. Önden çıkan gaz abdesti bozar mı? Bu konuyu fazlaca araştırdım ama soruya cevap veren kişilere güvenemedim. Bu durum sürekli meydana geldiğinden namazlarımdan hiçbir lezzet alamıyorum. Namaza başlamamla bu durumun vaki olması bir oluyor. Bir vakitte kaç defa abdest aldığımı bazen sayamıyorum. Abdestim bozulmadan bir an önce kılayım diye hızlı kılmak zorunda kalıyorum. Allah razı olsun.
Ve aleykumusselam ve rahmetullah.
بسم الله الرحمن الرحيم، الحمد لله رب العالمين، والصلاة والسلام على رسولنا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين
Bilindiği üzere kişinin dübüründen (arka taraftan) çıkan gaz icma ile abdesti bozar, bunda hiçbir ihtilaf yoktur.
Ancak fakihler, erkeğin zekerinden veya kadının fercinden çıkan gazın abdesti bozup bozmayacağı konusunda ihtilaf etmişlerdir.
Hanefîlere, Mâlikîlere ve Hanbelîlerde bir görüşe göre önden çıkan gaz sebebiyle abdest bozulmaz.
Şâfiîlere, Hanbelîlerde baskın görüşe ve seleften Abdullah İbnu’l-Mubarek’e, İshak b. Râheveyh’e göre ise -kesin olarak çıktığı bilinip bunda şüphe duyulmaması şartıyla- önden çıkan gaz aynı dübürden çıkan gaz gibi abdesti gerektirir.
Bu meselede ihtilaf güçlü olup, iki taraftan birini destekleyen açık bir delil bulunmayıp iki tarafında güçlü gerekçeleri vardır. Dolayısıyla en ihtiyatlı olan, gazın önden çıktığı kesin olarak hissedilmişse yeniden abdest almaktır.
Bu konuda kadınlar için söylenecek en doğru hüküm, “Suud Büyük Âlimler Heyeti Fetva Kurulu” nun yaptığı ayrıma gidilmesidir. Şöyle ki; eğer önden çıkan gaz, birkaç doğum yapılması sebebiyle fercin genişlemesinden kaynaklı ise, yani bir şekilde ferce hava girip sonra beden bir halden başka bir hale değişince o hava fercten çıkmışsa, bunun -arkadan çıkan gaz gibi- yenilen ve içilen şeylerle, bağırsakla bir alakası olmayıp abdesti bozmaz. Ancak bu sorun olmaksızın önden gaz kaçırılıyorsa, bu gaz abdesti bozucu olarak sayılır. Bu iki farklı durumun arası, uzman bir doktora başvurularak ayırt edebilir ve birinci durum tıbbi yöntemlerle biiznillah giderilebilir.
Şayet abdesti bozan gazın çıkması, bir namaz vaktinin girişinden itibaren diğer namaz vaktine kadar, abdest alıp farz namazı kılma süresi kadar bile kesilmeyecek şekilde sürekli devam etse, böyle biri, istihâzalı kadın veya idrarını tutamayan kimse gibi “devamlı olan özür sahipleri” nden sayılır. Bunlar için olan hüküm ise her namaz vaktinde abdest almaktır. Şöyle ki; mesela öğle namazı vakti girdikten sonra abdest alır ve ikindi namazı vakti girinceye kadar o abdestle istediği kadar farz ve nafile namaz kılabilir. İkindi namazına kadar gaz defaatle çıksa bile bu abdestine zarar vermez, yeniden abdest almaya gerek yoktur. Keza namaz esnasında çıksa buna itibar etmeden rahatlıkla namazına devam eder, hızlı kılıp bir an önce bitirmesine gerek olmayıp namazı sahih olur. Ama tabi bu özrünün dışında abdesti bozan başka bir sebep meydana gelirse o halde abdesti bozulur. Ve sonra öğle namazı vakti çıkıp ikindi namazı vakti girince abdesti bozulmuş olur, ikindi namazı için yeniden abdest alır ve gaz çıksa bile o abdest akşam namazına kadar geçerli olur. Akşam namazı vakti girince de yine abdest alır…
Sorunuzdan anlaşıldığı üzere sizde önden gaz çıkma durumu yukarıda anlatıldığı şekliyle sürekli meydana gelmektedir. Dolayısıyla açıklandığı şekilde hareket etmelisiniz.
Peki “devamlı olan özür sahibi” olmaktan ne zaman çıkılır?
El-Cevap: Bir kimse devamlı olan özür sahibi olarak sayıldıktan sonra her namaz vakti içerisinde en az bir defa özür hali tekrarlanırsa bu kimse özür sahibi olmaya devam eder. Ama tam bir namaz vakti süresince özür hali kesilip hiç görmezse o zaman yukarıda açıkladığımız özür sahibi hükmü bu kimse hakkında geçersiz olur ve normale döner. Hanefi mezhebi uleması böyle açıklamıştır.
Ve’l-hamdu lillâhi Rabbi’l-âlemîn.