539: Saç Boyatmak Caiz midir?

CEVAP

Ve aleykumusselam ve rahmetullahi ve berakatuh.

بسم الله الرحمن الرحيم، الحمد لله رب العالمين، والصلاة والسلام على رسولنا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين

Saç boyatmanın hükmünü şu iki mesele altında inceleyebiliriz:

1) Saçı, katışıksız saf tam siyah renkle boyatmak.

2) Böyle olmayan herhangi bir renkle boyatmak.

Birinci meseleye gelince; âlimlerin geneline göre saçı saf siyahla boyatmak kerahetle birlikte caizdir/tenzihen mekruhtur. Kimi âlimlere göre ise bu caiz değildir, haramdır. Çünkü Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’den siyahla boyamaktan nehyeden iki hadis nakledilmiştir. Caiz gören ulema bu iki hadisi, ya haram manasında anlamayarak ya da zayıf olduğuna hükmederek buna haram demek için delil görmemişlerdir. Nitekim Hasan, Hüseyin, Sa’d b. Ebî Vakkaâs, Ukbe b. Âmir gibi bazı sahabeden (radiyallahu anhum) saçlarını siyah ile boyadıkları varid olmuştur.

İmam Nevevî’nin (rahimehullah) ‘’Ravdatu’t-Tâlibîn’’ adlı eserinde naklettiğine göre bu konuda Şâfiî mezhebinin görüşü; evli olan kadınlara özel olarak kocalarının izniyle onlara süslenmek için siyah renkle boyamaları caizdir. Kocası olmayan kadınlar ve erkekler için ise bu haramdır. 

Kimi âlimlere göre siyah ile boyamayı nehyeden iki hadis, yaşlı olmaları sebebiyle saçlarının bir kısmı veya tamamı beyazlamış kimselerle ilgili olup saçlarındaki beyazlığı siyah ile değiştirmeleri caiz değildir. Bunların dışında kalan kimselerin ise siyahla boyamalarında bir sakınca yoktur.

İkinci meseleye gelince; bu âlimlerin ittifakıyla caizdir. Hatta saçtaki beyazlığı siyahın dışında başka bir renkle boyayarak değiştirmek sünnettir. Ama saçta beyazlık olmadığı halde sadece süslenmek/güzelleşmek için boyamak ise sünnet olmayıp caizdir. 

Şayet kullanılan boya kâfir veya fasık kadınlara özel olan, müslüman kadınların kullanmadığı, yani görüldüğünde akla ilk kâfir veya fasık kadınların geldiği bir boya ise böyle bir boyayla saç boyamak caiz olmaz. Çünkü meşhur hadisinde Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem): ‘’Kim bir kavme benzerse o da onlardandır’’ buyurmuştur. Ancak kullanılan boyalarda kâfir veya fasık kadınlara benzeme, onları taklit etme durumu söz konusu değilse, o halde genç-yaşlı kadın ve erkeklerin saçlarını siyahın dışında istedikleri herhangi bir renkle boyatmalarında bir beis yoktur. 

En başta da belirttiğimiz üzere caiz olup olmadığı tartışılan renk, saf tam bir siyah renktir. Ancak siyaha yakın ona benzeyen bir renkle, başka bir rengin karıştırıldığı siyah renkle boyamak ise bu ihtilafa girmeyip ittifakla caizdir.

Ve’l-hamdu lillâhi Rabbi’l-âlemîn.