550: Çocuğun Avreti
es-Selamu aleykum hocam. Çocuk kaç yaşına gelince avreti olmaya başlar, bunun sınırı nedir? Kaç yaşına kadar çocuğa dokunulabilir ve yıkanabilir? Çocuğun kaç yaşında nereleri açık olabilir, nerelerine bakılabilir ve bakılamaz?
Ve aleykumusselam ve rahmetullah.
بسم الله الرحمن الرحيم، الحمد لله رب العالمين، والصلاة والسلام على رسولنا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين
Çocuğun avretinin sınırı hakkında Kur’an ve Sünnette açık bir delil gelmemiştir. Bu sebeple fakihler bu konuda ihtilaf etmişlerdir:
1) Hanefîlere göre erkek veya kız çocuğunun yaşı 4 yaşından az olduğu sürece onun hiçbir avreti olmayıp bütün bedenine bakmak ve dokunmak caizdir. 4 yaşından 10 yaşına kadar (İbn Âbidîn’e göre ise 7 yaşına kadar) avreti sadece ön ve arka fercidir. 10 yaşına (İbn Âbidîn’e göre ise 7 yaşına) ulaştığı zaman ise çocuğun avreti buluğa ermiş erkeklerin avreti gibi göbekten dize kadardır. Dolayısıyla Hanefîlere göre erkek veya kız çocuğu 4 yaş ya da üstü bir yaşa geldiğinde ön ve arka ferclerine bakmak ve dokunmak caiz değildir. Buna göre annelerin çocuklarını 4 yaşına geldiklerinde kendi başlarına ön ve arka ferclerini temizlemeye alıştırması gerekir.
2) Hanbelîlere göre 7 yaşına yani temyiz yaşına ulaşmamış erkek veya kız çocuğunun hiçbir avreti olmayıp bedeninin tamamına bakmak, dokunmak, necasetten temizlemek caizdir. 7 yaşından 10 yaşına kadarki yaşlarda ise erkek ve kız çocuğunun hükmü ayrılır; bu yaşlardaki erkek çocuğun avreti sadece ön ve arka kısmıdır. Bu yaşlardaki kız çocuğunun avreti ise mahremlerine karşı göbek ile diz kapağı arasıdır. Yabancı erkeklerin önünde ise yüz, boyun, baş, dirseklere kadar eller, ayak ve incik dışında bütün bedendir. 10 yaşına ulaşmış erkek ve kız çocuğunun avreti ise tamamen büyük erkek ve kadının avreti gibidir.
3) Mâlikîlere göre erkek ve kız çocuklarının hükmü farklıdır. 8 yaş ve altı erkek çocuklarının hiçbir avreti yoktur, dolayısıyla kadının onun bedeninin tamamına bakması ve onu yıkaması caizdir. Kadına, 9 yaşından 12 yaşına kadarki erkek çocukların bedenlerinin tamamına bakması caiz olup yıkaması ise caiz değildir. 13 yaşına ulaşan erkek çocuklar ise buluğa erdiğinden avreti büyük erkeklerin avreti gibidir, dolayısıyla bir anneye ne buralarına bakması ne de yıkaması caiz değildir.
Kız çocuğuna gelince; 2 yaşına kadar hiçbir avreti yoktur. 3 yaşından 4 yaşına kadar bakma noktasında hiçbir avreti yoktur, yani adam bu yaştaki kız çocuğunun bütün bedenine bakabilir. Ama dokunma noktasında ise avreti vardır; büyük kadının avreti gibidir, yani adam bu kızı yıkayamaz. 6 yaşındaki kız gibi kendisinden şehvet duyulabilen bir yaşa ulaşmış kız çocuğunun avreti ise hem bakma hem de dokunma/yıkama noktasında aynı büyük kadının avreti gibidir, yani adamın ona bakması ve yıkaması caiz değildir.
4) Şâfiîlere göre kendisinden şehvet duyulmayan küçük kız ve temyiz yaşına ulaşmamış erkek çocuğun her yerine bakılabilir ve dokunabilir. Ancak bundan ön ve arka fercleri müstesnadır, bu ikisine bakmak ve dokunmak, keza necasetini temizlemek caiz değildir. Lakin bu hüküm, anneyi ve anne gibi çocuğun bakım ve terbiyesini üstlenmiş kimseleri kapsamaz, bu kimselerin bakması ve dokunması caizdir.
Bunların dışındaki erkek ve kız çocuklarının avreti ise büyük erkek ve kadın gibidir.
Görüldüğü üzere 4 mezheb arasında en katı olan Şâfîî mezhebidir. Hanefî ve Hanbelî mezhebleri ise vasattır.
Bu görüşlerden –Allah’u A’lem- doğruya en yakın olan Hanbelîlerin görüşüdür. Çünkü Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in: ‘’Çocuklarınız 7 yaşına geldiklerinde onlara namazı emredin. 10 yaşına gelince de namaz kılmazlarsa onlara vurun. Ve yataklarda aralarını ayırın’’ hadisine uyum sağlamaktadır.
Ve’l-hamdu lillâhi Rabbi’l-âlemîn.