570: İkindi Vaktinde Hayızdan Temizlenen Kadın Öğle Namazını Kılar mı?

CEVAP

Ve aleykumusselam ve rahmetullahi ve berakatuh.

بسم الله الرحمن الرحيم، الحمد لله رب العالمين، والصلاة والسلام على رسولنا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين

Bu konuda ulema arasında 2 farklı görüş bulunmaktadır:

1) Aralarında İmam Malik, İmam Şafiî ve İmam Ahmed’in de bulunduğu âlimlerin geneline göre kadın hayız’dan veya nifas’tan ikindi vakti girdikten sonra güneş batmadan önce temizlendiğinde ikindi namazının yanı sıra öğle namazını kaza etmesi gerekir/vaciptir.

Yine aynı şekilde bu âlimler (cumhur), kadın yatsı vaktinde fecr’den/sabah namazı vakti girmeden önce temizlendiğinde yatsı namazının yanı sıra akşam namazını kaza etmesi gerektiğine hükmetmişlerdir.

Çünkü yolculuk, hastalık gibi özür halinde bu iki namazın vakitleri ortak/bir olup ikisinden birisinin asıl vaktinde iki namaz cem edilebilir. Dolayısıyla kadın ikindi namazı vaktinde temizlendiğinde öğle namazı vakti hala devam ettiğinden ilk öğleyi sonra da ikindiyi kılar. Aynı durum akşam ve yatsı namazları için de geçerlidir. 

Sahabeden Abdurrahman b. Avf ve İbn Abbas’tan da böyle dedikleri nakledilmiştir. İbn Hacer el-Askalani’nin ‘’et-Telhîsu'l-Habîr’’ isimli kitabında şu nakil geçer: ‘’Ebubekir b. İshak şöyle demiştir: ‘’Sahabeden bu ikisine muhalefet etmiş hiç kimse bilmiyorum.’’

İbn Kudâme ‘’el-Muğnî’’sinde İmam Ahmed’in şöyle dediğini nakleder: ‘’Tabiin’in geneli bu görüşü benimserler.’’

Malikî, Şafiî ve Hanbelî mezheblerinde hüküm bu olmakla beraber, kadının temizlenerek yetiştiği vaktin sınırını belirlemede ise ihtilaf vardır…

2) Hanefilere göre ise hayızlı ve nifaslı bir kadın hangi namazın vaktinde temizlenmişse sadece o namazı kılar. Dolayısıyla ikindi vakti içinde temizlenen kadın sadece ikindi namazını kılar, öğle namazını kaza etmesi gerekmez. Çünkü öğle namazının vakti hayızlı iken tamamen çıkmış, öğle vaktinden hiçbir şeye yetişememiştir. Ve öğle namazını kaza etmesinin gerekli olduğunu gösteren hiçbir delil yoktur. Nitekim Hanefi mezhebinde Arafat ve Müzdelife’deki cemin dışında hiçbir surette cem etmek yoktur. Selef’ten Hasan Basri, Süfyan es-Sevri ve İbn Uleyye de bu görüştedirler.

Muasır âlimlerden İbn Useymîn de bu görüştedir. Şöyle demiştir: ‘’Kadın öğle vaktinin girmesinden sonra hayız olsa, temizlenince ona sadece öğle namazını kaza etmesi gerekli olup ikindi namazını ise kılması gerekmez (Hanefi ve Malikilere göre ise öğleyi kaza etmesi gerekmez.) Halbuki öğle namazı vaktinde öğle ve ikindi namazları cem edilebilmektedir. Bununla diğer yaklaşım arasında hiçbir fark yoktur.’’

İki tarafın gerekçeleri de güçlüdür. Cumhurun görüşünü almak elbette ki en ihtiyatlı ve evla olandır. Allah’u A’lem.

Ayriyeten şu hükümlerde âlimler ittifak etmişlerdir: Şayet kadın güneş battıktan sonra temizlenirse sadece akşam namazını kılar. Fecr’den sonra sabah namazı vakti çıkmadan önce temizlenirse sadece sabah namazını kılar. Güneş doğduktan sonra temizlenirse, hayızlı iken vakti çıktığı için sabah namazını kılmaz.

Ve’l-hamdu lillahi Rabbi’l-alemin.