211: Kinaye Sözle Talak

SORU

Selamun aleykum hocam, bendeniz vaktiyle zevceme talak vermiştim. Ehl-i Sünnet rabbani âlimlerden hükmünü sorduk ve verilen bu talak haram talak olduğu için geçersiz olduğu ve aile hayatına devam edebileceğimiz cevabını aldık ve öyle de yaptık. Daha sonra ben bu meselenin ilmi mesnedini öğrenmek adına İmam İbn-i Kayyim (rahimehullah)'ın Zadu’l Mead'ını ve daha başkalarını okudum. Fakat bu araştırma aşamasında kinaye boşama kısmını da öğrenmiş oldum. Bende cahilane geçmişte kavga gürültü ortamında bazen zevceme "yeter artık, bitsin, istemiyorum, kurtuldum, kurtulacağım vb." kabilinden sözler sarf ediyordum. Ancak bana bu ifadelerden sonra sen eşini boşadın mı diye sorulmuş olsa idi, “hayır ben boşamadım fakat boşamayı düşünüyor ve böyle sürerse boşayacağımı ifade ediyorum” derdim. Ve bu mesele benim her an zihnimi o kadar meşgul ediyor ki bu vesveseden dolayı bazen dini vecibelerimi yapmakta dahi zorlanıyor, sürekli acı bir düşünce içinde kıvranıyorum. Bu konuda değerli görüşlerinizi ve dualarınızı talep ediyorum. CezakAllahu hayran. Es selamun aleykum.

CEVAP

İmam ibn-i Kudame (rahimehullah) şöyle der: “Talak ancak söz ile vaki olur. Talak vermeyi kalbiyle niyet etse ama telaffuz etmese ilim ehline göre talak vaki olmaz… Söz ise iki kısımdır: Sarih ve kinaye. Sarih (açık ve net) söze gelince talakı niyet etmese de talak vaki olur. Lakin kinaye sözle ancak talakı niyet ederse veya niyetin yerini tutacak başka bir şey var olursa o zaman talak vaki olur.” (el-Muğni 16/244)

Binaen aleyh talak ya boşsun veya seni boşadım gibi açık ve net sözle olur, bu durumda erkek talak vermeyi kast etmese de talak vaki olur.

Veya babanın evine git, seni artık istemiyorum veya Allah beni senden kurtarsın gibi kinaye sözle olur ki bu durumda bu sözleri sarf ederken erkeğin niyetine bakılır. Bu sözleri söylerken boşama kastıyla söylediyse o zaman talak vaki olmuştur. Ama boşamayı kast etmediyse talak vaki olmaz.

Senin durumuna gelince muhterem kardeşim boşamayı kast etmediğini ifade ediyorsun ki bu durumda boşama vaki olmamıştır. Şayet boşama niyetim var mıydı yok muydu diye şüphe ediyorsan o zaman da boşama vaki olmamıştır. Çünkü asıl olan talak vermeyi kast etmemiş olmandır.

Velhasıl muhterem kardeşim beyan buyurduğun kinaye sözleri sarf ederken boşamayı kast etmediysen veya en azından kesin kast ettiğinde şüphe ediyorsan o zaman boşama vaki olmamıştır. Bu meselede ve her meselede vesvese ve şüpheyi terk edip kesin bildiğine tabi olmalısın.

Rabbim seni hayra muvaffak kılsın. Amin.