230: Lohusalıktan Kalan Oruç Borcu

SORU

Selamun aleykum ve rahmetullahi hocam. Benim lohusalık da tutamadığım 60 gün oruç borcum var. Kızımı yeni sütten kestim. Bu oruçları nasıl tutmalıyım Ramazan’da olduğu gibi ardarda mı yoksa ara verebilir miyim? Yada bu oruçların fidyesi olur mu? Allah sizlerden razı olsun ve Firdevsine alsın.

CEVAP

Ve aleykumusselam ve rahmetullahi ve beraketuhu. Hamd Allah’a mahsustur.

Muhterem bacım lohusalıktan ötürü tutamadığınız Ramazan orucunu ulemanın icmasıyla kaza etmeniz gerekir. Tutamadığınız günlerin kazasını hemen art arda da tutabilirsiniz veya isterseniz erteleyerek ve ayırarak da tutabilirsiniz. Zira Allah (celle ve âlâ) şöyle buyurmuştur:

فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَرِيضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ

“Sizden kim hasta veya yolcu olursa (tutamadığı) günler sayısınca başka günlerde tutsun” (el-Bakara 184)

Aişe (radıyallahu anhe) şöyle demiştir: “Üzerimde Ramazandan oruç (borcu) kalırdı ve ancak Şaban’da kaza edebilirdim.” Eseri İmam el-Buhari ve İmam Muslim (rahimehumallah) tahriç etmişlerdir. Şaban ayı Ramazan ayından önceki aydır. Yani Ramazan ayında tutamadığı günleri bir sonraki Ramazan ayın girmesinden evveline kadar ertelerdi.

Şayet Ramazandan kalan oruç günlerini kaza etmeden bir sonraki Ramazan ayı girerse ulemanın racih görüşüne göre sadece tutamadığı günlerin kazası vacip olur. Bir sonraki Ramazan girinceye kadar kaza etmediği için kazaya ilaveten her gün için bir miskin doyurması vacip olmaz. Zira bunu gerektiren şeri bir delil yoktur.

Kazaya kalmış günleri art arda veya ayrı tutabilirsiniz. İbni Abbas (radıyallahu anhuma) şöyle demiştir: “(Günleri) ayırmasında bir beis yoktur.” Ve Enes bin Malik (radıyallahu anhu) şöyle demiştir: “İstersen Ramazanı art arda istersen ayırarak kaza edebilirsin.” İki eseri de el-Beyhaki (rahimehullah) sahih senetle tahriç etmiştir.

Fidyeye gelince lohusalıktan ötürü tutulamayan oruçların fidyesi olmaz bilakis kaza edilmesi vaciptir.